دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
چکیده
بیمه عمر قراردادی است که بهموجب آن بیمهگر در مقابل دریافت حق بیمه، متعهد میشود در صورت فوت بیمهشده یا زنده ماندن او درزمان معین، مبلغی به بیمهگذار یا شخص ثالثی که از طرف او تعیین میشود، بپردازد. بررسی ماهیت و اوصاف این قرارداد امری است ضروری و نیز چنانچه این بررسی در مواقع لزوم با مطالعه تطبیقی نیز همراه باشد میتواند بسیار مفید باشد. بیمههای عمر به دو دسته بیمههای عمر انفرادی و گروهی تقسیم میشوند. قرارداد بیمه عمر خود یک عقد معین در عرض سایر بیمهها نیست بلکه خود عقد بیمه یک معین است و به تبع آن تمام اقسام بیمه نیز عقد معین محسوب میگردند. قرارداد بیمه عمر از جانب بیمهگذار جایز و از جانب بیمه گر لازم است ولی بیمهگذار متعهد است تا زمانی که قرارداد را فسخ نکرده، حق بیمه را بپردازد و حقوق وی که از این قرارداد ناشی میشود عبارتاند از سرمایه مخفف، بازخرید بیمهنامه، دریافت وام از محل بیمهنامه و امکان توثیق بیمهنامه عمر. در این قراردادها امکان عزل و تغییر ذینفع بیمهنامه وجود دارد و نیز این امکان فراهم است که شخص ثالث ذینفع پس از اطلاع از انتخاب بهعنوان ذینفع، این امر را رد کند که در این صورت اگر بیمه از نوع بیمه عمر بهشرط حیات باشد، سرمایه بیمه به خود بیمهگذار اختصاص پیدا میکند؛ اما اگر بیمه از نوع بیمه عمر بهشرط فوت باشد، ورثه بیمهگذار ذینفع محسوب میشوند.