سزاگرایی و کیفر رساندن مجرمان خصیصه ذاتی و ابتدایی نظامهای عدالت کیفری از گذشته تا به امروز بوده است و این ویژگی جداییناپذیر تا حدودی در تعارض با اصل تناسب جرم و مجازات که از جمله ارکان نظامهای عدالت کیفری بسیاری از جوامع میباشد، قرار میگیرد.
در این نوشتار تلاش میشود تا ضمن تبیین مبانی اصل تناسب به این امر پرداخته شود که آیا میتوان با توجیه اهداف مجازات، اصل تناسب را که یکی از اصول بنیادین و قانونی فقهی در زمینه اجرای مجازات میباشد، نادیده گرفت و یا کمرنگتر جلوه داد؟ و اینکه احساسات و مطالبات افراد جامعه تا چه اندازه در سیاست جنایی نوین در راستای اعمال اصل تناسب، تاثیرگذار بوده است؟
در نهایت پی بردیم که اصل تناسب، انعکاس احساسات اجتماعی و ارزشهای اخلاقی دائما در حال تغییر است، نه یک حقیقت و نتیجهگیری عینی که از مقایسه جرایم و مجازاتها حاصل شود. بدیهی است که تناسب همیشه باید به عنوان یک آرمان و ایدهآل در نظر گرفته شود نه یک هدف کاملا دستیافتنی؛ تناسب اقدامی مهم در پی محصور کردن و انعکاس همه نگرانیها و مسائل بیشماری است که مربوط به افکار عمومی درباره جرم و مجازات و ارزشهای وابسته به آنها، محدود کردن تشخیص قضایی برای انعکاس احساسات اجتماعی رایج میشود، بنابراین در به کارگیری اصل تناسب، قضات باید تلاش کنند تا هر چه بیشتر به هدف حل این مسائل نزدیک شوند، به گونهای که جرم و مجازات بر پایه معیاری در مقابل یکدیگر سنجیده شود، اگر چه این دو، ماهیتهای کاملا متفاوت دارد که نمیتواند به طور معناداری با یکدیگر مقایسه شود و براساس معیار تناسب، که از طریق ارزشهای اجتماعی و فرضیههای اخلاقی و شرعی(فقهی) وابسته به عدالت کیفری شکل میگیرد، میتوان به مفهوم معنادار و سودمند تناسب به عنوان یک آرمان دست یافت.
جوان بخت, محمد, & محمدی, سهیلا. (1396). تعارض اصل تناسبِ جرم و مجازات با اهداف مجازاتها (با نگاهی به فقه امامیه و حقوق کیفری). وکیل مدافع, 6(15), 153-177.
MLA
محمد جوان بخت; سهیلا محمدی. "تعارض اصل تناسبِ جرم و مجازات با اهداف مجازاتها (با نگاهی به فقه امامیه و حقوق کیفری)". وکیل مدافع, 6, 15, 1396, 153-177.
HARVARD
جوان بخت, محمد, محمدی, سهیلا. (1396). 'تعارض اصل تناسبِ جرم و مجازات با اهداف مجازاتها (با نگاهی به فقه امامیه و حقوق کیفری)', وکیل مدافع, 6(15), pp. 153-177.
VANCOUVER
جوان بخت, محمد, محمدی, سهیلا. تعارض اصل تناسبِ جرم و مجازات با اهداف مجازاتها (با نگاهی به فقه امامیه و حقوق کیفری). وکیل مدافع, 1396; 6(15): 153-177.