نگاهداری مجانین در حقوق کیفری ایران

چکیده

ماده 52 قانون مجازات اسلامی مصوب70، نگاهداری مجانین مرتکب جرم را در صورت احراز حالت خطرناک، در «محل مناسب» امکان‎پذیر دانسته بود اما معلوم نبود این محل، تیمارستان مجرمین غیرمسوول موضوع ماده 2 قانون اقدامات تأمینی سال 1339 بوده است، یا بیمارستان روانی مندرج در ماده 37 قانون مجازات اسلامی سال 1370 یا مراکز مخصوص نگاهداری و درمان که بعد از آن در ماده 95 قانون آیین دادرسی دادگاه‎های عمومی و انقلاب در امور کیفری مصوب 1378، معرفی شد یا هر محل مناسب دیگری مانند یک کارگاه، یک مزرعه یا آموزشگاه یا منزل کسان و بستگان مجانین؟ با توجه به اینکه تیمارستان مجرمین غیرمسوول تأسیس نشده بود و مرکز مخصوص دیگری نیز وجود نداشت، عملاً بیمارستان‎های روانی عادی، به محل نگاهداری مجانین مرتکب جرم، تبدیل شد.

ماده 150 قانون مجازات  اسلامی مصوب 92 ، از اختصاص قسمتی از مراکز روان درمانی بهزیستی یا بیمارستانی موجود و ماده 202 قانون آیین دادرسی کیفری سال 92 ، از مراکز مخصوص نگاهداری درمان سازمان بهزیستی و وزارت  بهداشت  و درمان آموزش  پزشکی، برای نگاهداری این  افراد  سخن گفته‌اند.

در این مقاله، ماهیت، تشریفات و محل نگاهداری مجانین، با ملاحظه سوابق تقنینی، بررسی شده  است.